با اینکه انجمن زغال امسال هم از تلاش دست برنداشت و همان ابتدای سال نامه‌ای را به وزیرصمت ارسال کرد که در آن به‌طور شفاف آمار و اطلاعات داده و مطرح شده در شرایطی که کشور بحران ارزی دارد اجازه نمی‌دهیم چنین حجم وارداتی اتفاق افتد و بهتر است سیاست‌ها به‌سمت حمایت از تولید داخلی پیش بروند اما باز هم مسؤولان وزارت صمت پاسخی نداده‌اند.
با وجودی که مدتهاست کارشناسان بر لزوم واقعی شدن قیمت‌ها تأکید دارند اما متأسفانه موضوع حل نشده باقی مانده‌است؛ موضوعی که باعث می‌شود متوجه شویم مسؤولان نگاه تخصصی نسبت به زغال ندارند و دغدغه‌شان موضوعات دیگری از جمله واردات زغال و پایین نگه‌داشتن قیمت این حوزه در داخل کشور است. با اینکه کار کردن در معادن زغا لسنگ جزو سخت‌ترین کارهای دنیا ست و دغدغه‌های ایمنی هم آنطور که باید دیده نمی‌شود اما در مقابل نگاه مسؤولان به این مسئله بلندمدت نبوده و در راستای توسعه قرار ندارد.
در کل با علم به اینکه معادن زغال جزو پر حادثه‌ها نیز هستند و هر سال چندین حادثه غم‌انگیز در معادن زغال کشور رقم می‌خورد و همچنین این عرصه اشتغال زیادی را در بر می‌گیرد، به اهمیت موضوع بیشتر پی می‌بریم.
هرچند به‌طور کلی زغال در جهان یک ماده معدنی استراتژیک است و همه مازاد شان را صادر می‌کنند اما خودمان زغال تولید نمی‌کنیم و آن را وارد می‌کنیم! متأسفانه در کشور ما به تولید داخلی بی‌توجهی می‌شود و واردات صورت‌می‌گیرد اما مسئله این است که قیمت واردات سه برابر قیمت داخلی است و گویا قرار هم نیست قیمت‌های داخلی ذره‌ای بالا بروند! از اینها که بگذریم در شرایط اقتصادی فعلی زغال تأثیر مهمی در عدم خروج ارز دارد و در این بین مصرف‌کننده مجبور نمی‌شود زغال را با سه برابر قیمت تهیه کند. اما مشخص نیست که چرا این ماجرا حل نمی‌شود! ماجرایی که باعث شده تولیدکننده با مصرف‌کننده وارد چرخه معیوب شوند، به این صورت که آنها با قیمت منصفانه خرید نمی‌کنند و تولیدکننده ها هم شرایط خوبی ندارند.
حالا که در هفته صنعت و معدن به سر می‌بریم و معمولاً در این روز شرایطی فراهم می‌شود که مشکلات بازتعریف می‌شوند، انتظار فعالان حوزه زغال از وزارتخانه این است که تکلیف را مشخص کند که بدانند آیا اصلاً باید در این حوزه ماند یا دیگر صرفی ندارد و باید این عرصه را رها کرد.
زغال سرگردان است
دبیر انجمن زغا لسنگ با اشاره به مشکلات این عرصه به «جهان صنعت» گفت: متأسفانه ما با سردرگمی در حوزه معادن زغا لسنگ مواجه هستیم؛ موضوعی که نشان‌می‌دهد مسؤولان شناخت دقیقی از این حوزه ندارند و در نتیجه این عرصه بلاتکلیف رها شده‌است.
سعید صمدی با اشاره به سیاستهای سال گذشته این حوزه خاطرنشان کرد: در سال 1402 همان طور که پیش‌بینی می‌شد با سیاستهایی که وزارت صمت مبنی بر عدم ورود به مشکلات معضلات معادن زغا لسنگ و نرخ‌گذاری غیرواقعی زغا لسنگ اتخاذ کرد شاهد بودیم که روند کاهش تولید شیب تندی به خود گرفت و این حوزه با مشکل روبه‌رو شد.
در پی سیاستهایی که سال گذشته پیش گرفته شد حدود 15 درصد تولید زغال در کشور کاهش پیدا کرد و از طرفی شاهد بودیم که در نتیجه این مسئله واردات افزایش یافت.
او با اشاره به آمارهای موجود در کشور تصریح‌کرد: طبق آمار گمرک در سال گذشته حدود یک میلیون و 700 هزار تن زغا لسنگ و مشتقات زغال وارد کشور شد که برای اولی نبار چنین رکوردی در واردات زغال در کشور ثبت شده‌است؛ آماری که نشان‌می‌دهد میزان واردات بیش از میزان تولید داخلی شده و در نتیجه واردات از تولید پیشی گرفته است.
توان تولید داریم
دبیر انجمن زغا لسنگ با اشاره به جلسات متعددی که با مصرف کننده ها و وزارت صمت برای حل مشکل زغال برگزار کرده‌اند، تصریح‌کرد: سال گذشته تعهد دادیم که اگر قیمت‌ها را واقعی کنند می‌توانیم شرایطی را فراهم کنیم که معادن به‌سمت افزایش تولید بروند و بتوانند بخش بیشتری از نیازهای کشور را تأمین کنند. در واقع اگر سال گذشته قیمت‌ها تنها تا 30 درصد افزایش می‌یافت در حالی که تورم کشور 40 درصد بود، می‌توانستیم 25 درصد تولید زغا لسنگ را افزایش دهیم اما با همه این شرایط سال گذشته وزارت صمت به نامه ما پاسخ هم نداد و در نتیجه موضوع رها شده باقی‌ماند و مذاکرات ما هم راه به جایی نبرد.
او با اشاره به اقدامات صورت گرفته در سا ل جاری گفت: در سال 1403 همان ابتدای سال نامه‌ای را به وزیر صمت ارسال کردیم که در آن به‌طور شفاف آمار و اطلاعات را دادیم و مطرح کردیم در شرایطی که کشور بحران ارزی دارد اجازه نمی‌دهیم چنین حجم وارداتی اتفاق بیفتد و بسیاری از سیاست‌ها می‌توانند به‌سمت تولید داخلی حرکت کنند اما باز هم پاسخی نگرفتیم!
مسؤولان شفاف باشند
صمدی تأکید کرد: اگر مسؤولان می‌خواهند روند واردات زغال ادامه پیدا کند بهتر است شفاف مطرح شود تا سرمایه‌گذار ان تکلیف خود را بدانند که به چه سمتی حرکت کنند. این در حالی است که به‌دلیل سیاستهای دولت حدود دو سال است که سرمایه‌ها از حوزه معادن زغالسنگ در حال خروج است و تقریباً هیچ توسعه‌ای نداشته‌ایم و حدود 2 میلیون تن پروژه تولید زغا لسنگ خام به‌دلیل غیراقتصادی بودن تولید بلاتکلیف مانده و تقریباً متوقف است.
او تأکید کرد: تقاضا کردیم که دولت با قیمت 17 میلیون تومان زغال را وارد کند یا نرخ زغال در کشور واقعی شود و از این حالت بلاتکلیفی خارج شویم اما باز هم پاسخی به ما داده نشد.
دبیر انجمن زغا لسنگ ادامه‌داد: سال گذشته به‌طور تقریبی نرخ زغال داخلی حدود 5 میلیون و 200 هزار تومان بود که چیزی حدودی یک سوم نرخ زغا لسنگ وارداتی است. در زمینه کیفیت هم ممکن است تغییرات کیفی بین زغال وارداتی و داخلی وجود داشته‌باشد که البته همه موارد هم اینطور نیست و مواردی بوده که زغال وارداتی به‌شدت کیفیت‌اش پایین‌تر از زغال داخلی بوده است. در کل عموماً در بازار جهانی تفاوت بهترین و پایینترین نرخ کیفیت زغا لسنگ حدود 30 درصد است، بنابراین این تفاوت هیچ ارتباطی به بحث اختلاف قیمت زغال داخلی در این حد ندارد. تقاضا داریم وزارت صمت تکلیف ما را مشخص کند. اگر به سیاست وارداتی ادامه می‌دهند باید گفت که معادن زغال موظف هستند برای این مسئله برنامه‌ریزی کنند چراکه 3 هزار نفر در این حوزه مشغول به کار هستند و به طور حتم لطمه خواهند دید.
